Obchody świętojańskie były niegdyś wielkim świętem powitania lata, obchodzonym w porze letniego przesilenia słońca, w najkrótszą noc w roku, z 23 na 24 czerwca i najdłuższy dzień, 24 czerwca.
W obchodach świętojańskich ważną rolę odgrywał mityczny \’kwiat paproci\’, który zakwitać miał o północy, przed świętym Janem. Przed północą udawano się więc na poszukiwania kwiatu. Temu kto go odnajdzie, według legendy kwiat wskazywał drogę do ukrytych w ziemi skarbów, odsłaniał wszystkie mądrości świata, zapewniał wielkie bogactwo i szczęście.Poszukiwanie kwiatu było jednak najczęściej pretekstem do spotkań zakochanych, wyznań miłosnych, gdzie często młode dziewczyny gubiły swe panieńskie wianki (motyw wianków przetrwał do dnia dzisiejszego, kiedy puszczane są na wodzie wianki) Dziewczęta na wydaniu wiły wianki- symbol panieństwa- z kwiatów polnych i ogrodowych, przywiązywały je do deseczki, i z przylepioną do niej świeczką puszczały na bieżącą wodę. Niekiedy puszczały po dwa wianki, gdy płynęły równo z prądem, i jeszcze podpłynęły do siebie, lub jeśli wyłowił je miły sercu chłopak, była to najlepsza i najbardziej upragniona wróżba, oznaczająca wielką miłość. Jeśli wianek zaplątał się po drodze w roślinach wodnych, oznaczało że dziewczyna przynajmniej rok zostanie panienką.
W Polsce obchody świętojańskie nazywane są głównie \’sobótką\’ (od ogni palonych w nocy), lub nocą Kupały, od imienia pogańskiego bożka, patrona miłości i urodzaju, lub św. Jana Chrzciciela, na Rusi zwanego Kupałką, bo chrzcił ludzi zanurzając ich albo od słowa \’kupat\’, które na pograniczu polsko-ruskim oznacza kąpiel, a także nocą świętojańską, bo patronem tych obchodów Kościół uczynił św. Jana Chrzciciela.
Nieopodal nas rosną przepiękne paprocie, które nie raz fotografowaliśmy, obecnie w nocy głównie pada i wieje, więc może w tym roku jednak nie wyruszymy na poszukiwania kwiatu 🙂
Informacje tu zawarte powstały przy pomocy interesująco wydanej książki \’Polskie obrzędy i zwyczaje\’ wyd. Muza SA. Polecamy całą serię \’Ocalić od zapomnienia\’.